Yüksek platformlara ya da alanlara, ağır nesneler taşımanız gerekiyor fakat hangi makine aracılığıyla bunu gerçekleştireceğinizi mi düşünüyorsunuz? Tam da bu görev için sizlere bir makineden bahsedeceğiz; Kamyonüstü vinç. Peki nedir bu kamyonüstü vinç ? Kullanımı nasıldır? Ne işe yarar? Hangi tür kamyonüstü vinç hangi iş için kullanılır? Tüm bunların ve daha fazlasının cevaplarını bu yazımızda bulabileceksiniz. Şantiyelerde, otomobil kurtarma işlemlerinde ve bunun gibi pek çok alanda sıklıkla rastlayabileceğiniz bir makine olan kamyonüstü vinç, beton plakalar gibi ağır nesneleri oldukça fazla yüksekliğe taşımak, yüksekten yük alıp alçak platformlara veya alanlara aktarmak gibi tüm taşıma, yükleme, boşaltma işlemlerini gerçekleştirebileceğiniz bir makine türüdür. Kamyonüstü vinç kiralamak yahut satın almak fikrini değerlendirirken en önemli husus, bir çok farklı çeşidi olan bu makinenin hangi çeşidini kullanmanızın gerekli olduğuna karar verme hususudur. Gelin, bu kamyonüstü vinç tiplerine hep birlikte bir göz atalım.

Kamyonüstü Vinç Çeşitleri Nelerdir? Hangi Vinç Hangi Alanlarda Kullanılır?

Bu makinelerin temelde ü çeşidi bulunmaktadır. Öncelikle bu çeşitleri sizlere tanıtalım, ardından hangi vinç hangi alanlarda işe yarar, kullanımı nasıl olur bunlara karar vermek için bir rehber hazırlayalım.

1. Kamyona Monte Vinç

Yaygın olarak kullanımıyla beko loder (backhoe loader), merkezinde kendine ait bir traktör bulundurmasıyla inşaatlarda ve yük taşımacılığında, kazıcılıkta sıklıkla tercih edilen bir kepçe türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Varsayılan haliyle bir beko loder bir ucunda kepçe ve diğer ucunda bir yükleyici bulundurur. Bu ataşmanların traktöre bağlı olması, tekerleklerinin zorlu alanlarda hareket kabiliyetiyle birleşmesiyle beraber iş gücü için güvenlik ve kolaylık sağlar. Bünyesinde bulundurduğu sabitleyiciler sayesinde zorlu alanlarda kazı çalışması yapılabilmesine olanak sağlar.

2. Mafsal Bomlu Vinç

Aslında teknik olarak genel vinçlere benzese de bomun yanında bulunan mafsal adı verilen yere monte edilmesi ve eklemlenmesiyle standart vinçlerden ayrılmaktadır. Bu tür vinçler genellikle çok yönlülüğü sebebiyle aranmaktadır. Verimliliği ve esnekliği de diğer tercih sebepleri olarak gösterilebilir. Zira elinizdeki işin büyüklüğüne göre vincin büyüklüğünü ayarlayabilir mafsala eklemlenmesi sayesinde katlayabilir, dar bölgelerden geçişlerde kolaylık sağlayabilirsiniz.

3. Engebeli Arazi Vinci

Adından da anlaşılabileceği üzere, zorlu arazilerde, girintili çıkıntılı ve engebeli alanlarda kullanım kolaylığı sağlayacak güçlü bir vinçli kamyon modelidir. Burada önemli olan vinç değil kamyondur zira bu makineler kamyonun tabanında bulunan endüstriyel lastikler sayesinde en zor alanlarda bile ağır yükleri kolayca bir yerden bir yere taşımayı sağlamaktadır. Genellikle zorlu bölgelerde yapılan inşaatlar ve neredeyse tüm köprü inşaatlarından görebileceğiniz bu kamyonüstü vinç türü engebeli arazilere kurulan makine-kimya fabrikalarında da kullanılabilir.

Dördüncü ve son olarak tüm arazilerde kullanılabilen vinçlerden bahsetmek istiyoruz. Bu vinç türü sayesinde köprülerde, otoyollarda ve tüm alanlarda yüklerinizi kolaylıkla taşıyabilir ve ağır malzemeleri bir yerden bir yere götürme konusunda sıkıntı yaşamazsınız. Son derece güvenli ve emniyetli bir yapıya sahip olan bu tür vinçlerin süspansiyon sistemleri oldukça gelişmiştir ve mobil işleri hızlıca yapmanıza olanak sağlar.

Doğru Kamyonüstü Vinç Seçimi

Kamyonüstü vinç türlerini tanıdık. Yazının devamında ise sizlere hangi tür makine hangi alanlarda ve hangi ihtiyaçlar için tercih edilmelidir? Dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir? Bunlardan bahsedeceğiz.

Arazi Tipi

Öncelikle arazi tipine dikkat etmek gerekmektedir. Makinenin kullanılacağı arazinin düz bir arazi mi yoksa engebeli bir arazi mi olduğu, makine seçiminde son derece önemli bir detay olarak gözümüze çarpmaktadır. Bununla birlikte, yapacağınız işlemlerin tarihlerinde hava durumlarına da dikkat edilmesi gerekmektedir. Çok yağmur yağan bakir bir arazi genellikle çamurlaşacağından buralarda daha rahat hareket edebilecek bir engebeli arazi vinci tercih etmek en doğrusu olacaktır. Eğer kullanılacak arazi daha düz ve pürüzsüz ise, kamyona monte vinç en doğru tercih olarak görünmektedir.

Yükseklik

Taşınacak, doldurulacak ya da boşaltılacak yükün ne kadar yükseklikte olduğu ya da ne kadar yüksekliğe çıkarılacağı oldukça önemlidir. Bu sebeple öncelikle yüksekliğin ne kadar olduğu bilinmeli, bunun sonrasında uygun yükseklikte bir vinç kiralanmalıdır. Uygun yükseklikte bir vincin seçilmemesi yapılacak işlerin aksamasına ve hem para hem vakit kaybına neden olabilir.

Yük Ağırlığı

Vinç ile yapılacak işlemlerde dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise taşınacak yükün ağırlığıdır. Kamyon üstünde taşınacak vinçlerin belirli bir yük taşıma kapasitesi bulunmaktadır. Hafif bir yük taşımak için ağır bir vinç seçmek ekonomik olarak yanlış olacağı gibi, daha yavaş hareket etmesi de zaman kaybına neden olabilir. Bununla birlikte daha büyük vinçler daha çok iş gücü gerektirir. Öte yandan ağır bir yükü daha az yük taşıma kapasiteli bir vinçle taşımaya kalkmak kazalara sebebiyet verebilir ki bu çok büyük bir tehlike arz edebilir. Bu sebeple taşınacak yükün ağırlığına göre bir vinç seçmek son derece önemlidir.

Toparlayacak olursak; Bir kamyonüstü vinç kiralararken dikkat edilmesi gereken önemli hususlar; vincin kullanılacağı arazinin tipi, vincin yüksekliği ve taşınacak yükün ağırlığıdır. Bunlara dikkat edilmemesi hem maddi olarak hem de zamansal açıdan sıkıntılara yol açabilmektedir.

Tüm bunların yanında katlanır bomlu kamyonüstü vinçleri; tek kırmalı vinç ve çift kırmalı vinç olmak üzere iki gruba ayırabiliriz. Kullanılan vinç temelde tek bir kol boyunda ve tek bir uzatma vasıtasıyla hareket edebiliyorsa bu vinç tek kırmalı vinç olarak adlandırılır. Zaman zaman bu vinçlere bir kırma ve uzatma grubu daha eklendiği görülebilir. Bunun sebebi tek uzatma grubuna sahip vinçlerin yetersiz kalmasıdır. Bu vinci çift kırmalı hale getirmez. Çift kırmalı vinçlerin ise yollarda aracın üstünde kırmalı bir pozisyonda konumlandığını görebiliriz. Kasanın üzerine kırılıp katlanabilen bu portatif vinç türünde istenildiğinde bir kırması ayrılıp vinç tek kırmalı hale getirilebilir.

Kamyonüstü Vinç Kullanılırken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Bu tarz makineleri kullanırken uyulması gereken belli başlı kurallar ve izlenmesi gereken bazı yönergeler vardır. Son derece hassas olan bu kurallar ve yönergeler aracın, kullanıcıların ve çevrede bulunan insanların emniyetini sağlar. Gelin bunlara hep birlikte bir göz atalım.

• Vincin ve kamyonun sağlam bir zemine oturtulduğundan emin olunmadıkça işlem yapılmamalıdır.
• Geceleri çalışırken vinç ile yapılacak işin bulunduğu ortamın ve çevresinin iyi ışıklandırılması gerekmektedir. Görüş açısında yaşanan kayıp kötü sonuçlara yol açabilir.
• Elektrik ve bilumum enerji hatlarının geçtiği alanlarda faaliyetler sürdürülmemelidir.
• Kamyonüstü vinç kullanılırken kamyon tekerlekleri zemin ile temas etmemelidir. Tekerleklerin yakınına veya altına mutlaka hareketi engelleyici maddeler konulmalıdır.
• Kamyonüstü vinç kullanılırken vincin denge ayakları olağan durumlarda mutlaka açılmalıdır.
• Vinç kullanılırken sadece kaldırma ve indirme işlemlerinin yapıldığından emin olunmalıdır. İnşaatlarda yapılan diğer işlemlerin vinçle yapılmaması gerekir.
• Vincin ve zemine oturtulan kamyonun tabanının çok yakınında ve altında durulmamalıdır.
• Kullanılan makinenin yük taşıma kapasitesi oldukça iyi hesaplanmalı ve bilinmelidir. Bununla birlikte taşınacak yükün ağırlığı da iyi bilinmeli ve ağırlığı bilinmeyen yükler vinç ile taşınmamalıdır.